کلید سلکتوری یا گردان چیست؟

اگر برای شما هم سوال است که کلید سلکتوری یا گردان چیست؟ باما در این مقاله همراه باشید. کلیدهای سلکتوری یا گردان، یکی از انواع کلیدهای الکتریکی می‌ باشند که در صنایع مختلف مورد استفاده قرار می‌ گیرند و از آن در سیستم‌ های خاص الکتریکی بهره می‌ برند. این نوع از کلیدها در دهه 80 میلادی در کشور انگلستان معرفی شد و سپس به بازار راه پیدا کرد. این کلیدها به دلیل ساختار بسیار خاصی که دارند، مورد توجه قرار گرفت.

امروزه در صنایع مختلف از این کلید استفاده می‌ شود و از جمله کاربردهای کلید سلکتوری یا گردان میتوان به صنایع برق، اتوماسیون و کنترل‌ های صنعتی و … اشاره داشت. به صورت کلی در تابلو برق‌ های صنعتی کلیدهای مختلفی مورد استفاده قرار می‌ گیرد و یکی از مهم‌ ترین و اساسی‌ ترین کلیدها در تابلو برق‌ ها، کلید سلکتوری یا گردان است.

این کلیدها که در انواع تک فاز و سه فاز طراحی و تولید می‌ گردند و دارای تنوع بسیار مختلفی می‌ باشند و دامنه وسیعی از جریان را پشتیبانی خواهند کرد. در این مقاله سعی کردیم تا به بررسی کلید سلکتوری یا گردان بپردازیم و اطلاعاتی را در این خصوص در اختیار شما عزیزان قرار دهیم.

کلید سلکتوری یا گردان

کلید سلکتوری یا گردان یک نوع کلید فیزیکی است که به صورت کلی از آن به منظور راه اندازی مدار یا قطع و وصل برق تک فاز یا سه فاز استفاده خواهد شد. یکی از کاربردهای بسیار مهم کلید سلکتوری یا گردان، جابجایی مدارات در یک تابلو چند مداره مانند مدار ستاره مثلث خواهد بود.
وظیفه اصلی این کلیدها در سیستم‌ ها و تابلو برق‌ های صنعتی، کنترل دستگاه‌ ها و سوئیچ بین حداقل دو یا چندین مدار الکتریکی است. در واقع سوئیچ بین دو مدار در زمانی مورد استفاده قرار می‌ گیرد که نیاز به کنترل چندین مدار باشد. کلید سلکتوری یا گردان در شرایطی کاربرد خواهند داشت که:

• نیاز به فعال شدن در مدت زمان ثابت و معینی باشد.
• پس از فعال شدن باید روی یک گزینه خاصی تنظیم گردد.

نکته بسیار مهمی که باید بدانید این است که کلید سلکتوری یا گردان گزینه‌ های کنترلی انعطاف پذیر را در فضای بسیار محدودتری برای انجام عملکردهای مختلف ارائه خواهد داد. از دیگر نکاتی که در خصوص این سوئیچ‌ ها باید بدانید، به شرح زیر است:

• مهم‌ ترین و اساسی‌ ترین کاری که کلید سلکتور انجام می‌ دهد، کنترل مدار جریان‌ های مختلف با چرخاندن دستگیره است.
• کلید سلکتوری یا گردان شامل یک کلید گردان ساده در قسمت جلوی پنل و همچنین ترکیبی از کنتاکت‌ های بالقوه در درون کلید می‌ باشد.

کاربردهای کلید سلکتوری یا گردان

همان گونه که در بخش‌ های پیشین اشاره کردیم، کلید سلکتوری یا گردان در صنایع مختلف کاربرد متعددی دارد و همچنین به عنوان یکی از کلیدهای اساسی و مهم در انواع تابلو برق‌ های صنعتی شناخته می‌ شود. در ادامه نیز به کاربردهای خاص کلید سلکتوری یا گردان اشاره می‌ کنیم:

• تولید پلاستیک، شیشه و فلزات
  استفاده از کلید سلکتوری یا گردان برای کنترل مدارها و تغییر وضعیت آن‌ ها در کارخانه‌ های تولید پلاستیک، شیشه و فلز بسیار رایج است.
• بسته‌بندی، انبارداری، حمل و نقل
  از کلیدهای سلکتوری برای وظایف مختلف در صنایع بسته بندی و انبارداری و حمل و نقل استفاده می‌ کنند.
• تولید تجهیزات و ماشین آلات
  این کلید در صنایع تولید تجهیزات و ماشین آلات در خصوص کنترل و عملکرد بهینه کاربرد دارد.
• صنایع غذایی
  در این صنعت نیز از کلید سلکتوری یا گردان به منظور مدیریت دقیق فرآیندهای تولید استفاده خواهد شد.
• پالایش، فرآوری و استخراج نفت و گاز
  در این صنعت نیز از کلید سیکتوری یا گردان جهت کنترل تجهیزات و فرآیندهای مختلف استفاده می‌ گردد.
• صنایع خودرو سازی
  از کلید سلکتوری در این صنعت، جهت کنترل و تنظیم عناصر مختلف از جمله روشنایی و جهت ‌دهی استفاده می‌ شود.

نکات مهم در تهیه کلید سلکتوری یا گردان

پیش از آن که نکات مهم در تهیه کلید سلکتوری یا گردان را خدمت شما عزیزان شرح دهیم، باید اشاره نماییم که این کلیدها برای تأمین برق دستگاه‌ ها و تجهیزات صنعتی و وسایل مختلف مورد استفاده قرار می‌ گیرند. به همین دلیل است که باید به درستی انتخاب شود. در واقع انتخاب درست کلید سلکتوری یا گردان تأثیر بسزایی در ایمنی و تأمین انرژی دستگاه‌ های صنعتی خواهد داشت. حال برای تهیه و انتخاب کلید گردان باید به موارد ذکر شده در زیر توجه فرمایید:

• کیفیت ساخت یکی از مهم‌ ترین مواردی است که باید در انتخاب کلید به آن توجه فرمایید. به صورت کلی کلید سلکتوری باید از مقاومت و پایداری بسیار بالایی برخوردار باشد.
• کلید سلکتوری انتخابی شما باید از مقاومت مطلوبی در شرایط و عوامل محیطی مختلف برخوردار باشد. به عنوان مثال این کلید باید در برابر گرد و غبار و رطوبت کاملا مقاوم و ایمن باشد.
• به هنگام تهیه این کلیدها باید نیاز خود را در نظر داشته باشید و بر اساس آن و کاربردهایی که کلید دارد، آن را تهیه فرمایید.

انواع کلید سلکتوری یا گردان

نکته بسیار مهمی که باید بدانید این است که، کلیدهای سلکتوری یا کلید گردان از لوازم جانبی خاصی برخوردار بوده و همچنین دارای ویژگی‌ های منحصر به فردی می‌ باشد و همین موارد سبب شده است تا در صنایع مختلف برای کاربردهای متفاوت مورد استفاده قرار بگیرد. امروزه انواع و اقسام بسیار مختلفی از کلیدهای سلکتوری یا گردان به بازار ارائه شده است که هر کدام از آنها در یک صنعت خاص مورد استفاده قرار می‌ گیرند. از کلیدهای سلکتوری یا گردان به منظور تامین و تغذیه انرژی دستگاه‌ های صنعتی متفاوت، جهت پیشگیری از قطعی ناخواسته و مواردی از این قبیل مورد استفاده قرار می‌ گیرد. از جمله انواع کلید سلکتوری یا گردان به صورت زیر است:

• کلیدهای سلکتوری یک ‌طرفه
• کلیدهای گردان دو طرفه
• کلید گردان تک فاز
• کلیدهای سلکتوری سه فاز
• کلیدهای سلکتوری ستاره‌ ای
• کلید گردان دالاندر
• کلیدهای سلکتوری ولت متر
• کلیدهای سلکتوری آمپر متر

شایان ذکر می‌باشد که از تمامی کلیدهای سلکتوری یا گردان اشاره شده در فوق، با توجه به موقعیت ها و ویژگی‌ های خاصی که در طراحی آن‌ ها در نظر گرفته شده است، استفاده می‌ شود. به صورت کلی کارشناسانی که در زمینه برق صنعتی فعالیت دارند، از کلید گردان برای تنظیم و کنترل و برقراری جریان برق مورد نیاز دستگاه‌ ها و ماشین‌ آلات مختلف استفاده می‌ کنند. در واقع نکته بسیار مهمی که باید بدانید این است که کلید سلکتوری یا گردان باعث افزایش ایمنی فرایند تولید و همچنین جلوگیری از آسیب‌ های مختلف به علت جریان برق می‌ گردد.

ساختار کلید سلکتوری یا گردان

حال که در خصوص انواع کلید گردان و دامنه کاربرد آن اطلاعاتی را کسب کردید، باید درباره ساختار آن نیز نکاتی را خدمت شما عزیزان شرح دهیم. در واقع ساختار اولیه کلیدهای سلکتوری یا گردان بدین صورت بود که از یک سری پین‌ ها تشکیل شده و این پین‌ ها کنترل‌ و تنظیمات مربوطه را انجام می‌ دادند. اما به مرور زمان ساختار این کلیدها تغییراتی کرد و به شکلی مدرن‌ تر به بازار ارائه شد. امروزه کلید سلکتوری از بخش‌ های مختلفی مانند بلوک تماسی، نگهدارنده، اپراتور و بلوک لامپ تشکیل می‌گردد که هر کدام از آنها نقش بسیار متفاوتی در مدار و انجام فرآیندهای مختلف خواهند داشت.

• بلوک تماسی
  این بخش در کلیدهای سلکتوری، کنتاک‌ ها را در جعبه تقسیم برق، کپسوله می‌ نماید.
• نگهدارنده
  به منظور اتصال بلوک‌ های تماسی به قسمت پشتی دستگاه مورد استفاده قرار می‌ گیرد.
• اپراتور
  این بخش در کلید سلکتوری یک دستگیره یا سوئیچ می‌ باشد که برای راه اندازی مدار یا هر وسیله‌ ای، با چرخاندن آن اعمال می‌ گردد.
• بلوک LED
  بخشی از دستگاه است که پس از دریافت سیگنال مناسب، فعال خواهد شد.

توانایی‌ های کلید سلکتوری یا گردان

کلید سلکتوری یا گردان به صورت عمده برای انجام یکی از چنیدن توانایی‌ هایی که در مدار دارد، مورد استفاده قرار می‌ گیرد. برخی از این توانایی‌ ها به صورت زیر است:

• کم و زیاد کردن سرعت
• عملکرد دستی یا خودکار
• توقف یا اجرا
• راست یا چپ و بالا یا پایین

سخن پایانی

در این مقاله سعی کردیم تا به بررسی کلید سلکتوری یا گردان بپردازیم و اطلاعاتی را در این خصوص در اختیار شما عزیزان قرار دهیم. شما نیز می‌ توانید برای کسب اطلاعات بیشتر به وب سایت ما مراجعه کرده و با کارشناسان و مشاوران مجموعه ما مشورت فرمایید.

سوالات متداول کلید سلکتوری یا گردان چیست؟

1. کلید گردان بر چه اساسی تقسیم بندی می‌ شود؟
   کلید گردان بر اساس ساختار مکانیکی، رنگ‌ ها، فرم‌ ها، مواد و تعداد کنتاکت‌ ها تقسیم‌بندی می‌ شوند.
2. کلید گردان دسته کوتاه چیست؟
   کلید گردان دسته کوتاه، همانطور که از اسمش پیداست، دارای دسته‌‌ ای کوتاه می‌ باشد. این نوع سوئیچ، جزو کلید‌های استاندارد به‌شمار می‌ رود و کم‌ هزینه‌ تر از بقیه مدل‌ ها است.
3. چرا کلید گردان به پوشش نیاز دارد؟
   زیرا در برابر عوامل محیطی مانند رطوبت و گرد و غبار هستند.