تابلو برق سه فاز
تابلو برق ها سیستم بشیار مهمی هستند در توزیع و کنترل ایمن برق در ساختمان ها و مراکز مختلف مثل ساختمان های مسکونی، کارخانه ها، استخر ها و.. . تابلو های برق معمولا به دستگاه های اکترونیکی مثل مترهای برق، قاطع هی مداری و دیگر تجهیزات برقی متصل می شوند. تابلو برق سه فاز یکی از تکنولوژی های سیستم های برقی است.
اگر بخواهیم به زبانی ساده تابلو برق های سه فاز را معرفی کنیم به این صورت است که؛ به طور کلی تابلو برق ها در زمان طراحی به دو دسته تک فاز و سه فار تقسیم می شوند، یعنی با توجه به نوع پروژه ای که در اختیار تولید کننده است که نیاز به برق با جریان تک فاز است و یا سه فاز طراحی های تابلو برق متفاوت می شود.
این تابلوها معمولاً شامل قاطع ها، سوئیچ ها، مترها، و تجهیزات کنترلی هستند که به منظور توزیع برق سه فاز از نظام اصلی به مصارف مختلف مورد استفاده قرار می‌گیرند. تابلو برق سه فاز به کنترل و مانیتورینگ جریان ها و ولتاژهای سه فازی کمک میکند و از نقصان های سیستم برقی جلوگیری می کند. این تابلوها برای بسیاری از برنامه های صنعتی و تجاری اساسی هستند و ایمنی و کارایی در توزیع برق سه فاز را تضمین می کنند.
تابلو برق سه فاز چیست؟
شتابلو برق سه فاز یک تجهیز الکتریکی است که برای توزیع و کنترل برق سه فازی به کار می رود. در سیستم های برق سه فاز، جریان و ولتاژ به سه مدار متعامد منتقل می شوند، و تابلو برق سه فاز این امکان را فراهم می کند تا برق به مصارف مختلف توزیع شود و تجهیزات مختلف از آن بهره برند.
این تابلوها معمولاً شامل قاطع ها، سوئیچ ها، مترها و تجهیزات کنترلی هستند که برای کنترل جریان ها و ولتاژهای سه فازی به کار می روند. تابلو برق سه فاز می تواند در اماکن مختلف مورد استفاده قرار گیرد، از جمله صنایع، کارخانه ها، بیمارستان ها، ساختمان های تجاری و مسکونی. این تابلوها از نظر ایمنی و کارایی بسیار حیاتی هستند و به توزیع برق سه فاز به صورت ایمن و کارآمد کمک می کنند.
فاز چیست؟
در مبحث برق، “فاز” به معنای یکی از مراحل یا لحظات تغییر جریان برق یا ولتاژ در یک سیستم توزیع برق است. در سیستم های تغذیه برق، معمولاً از چند فاز برای انتقال برق استفاده می شود، که هر کدام از آن ها یک تغییر تدریجی و متناوب در جریان برق یا ولتاژ را نمایان می کند.
فازها عمدتاً به عنوان فازهای مختلف در سیستم های سه فازه استفاده می شوند. در سیستم سه فازه، سه فاز بازهای زمانی خود را با یکدیگر ترکیب می کنند تا ایجاد جریان متناوبی پیوسته و متناوب در سیستم برق. این سیستم برای انتقال برق به صورت مؤثرتر و با کاهش افت ولتاژ استفاده می شود.
معمولاً از عبارت های “فاز اول”، “فاز دوم” و “فاز سوم” یا با استفاده از علامت های A، B و C برای نشان دادن فازها استفاده می شود. به عنوان مثال، در سیستم سه فاز، ممکن است جریان یا ولتاژ به صورت “آ” (A)، “بی” (B) و “سی” (C) نمایش داده .
تفاوت تابلو برق سه فاز و یک فاز چیست؟
تفاوت اصلی بین تابلو برق سه فاز و تابلو برق یک فاز به تعداد فازهای برقی است که این دو نوع تابلو برق پشتیبانی می کنند:
- تابلو برق سه فاز
تابلو برق سه فاز به سه فاز برق (R، S، T) پشتیبانی میکند.
در این نوع تابلو برق، ولتاژ بین هر دو فاز برابر است و معمولاً 380 یا 400 ولت برق تابلو سه فازه است.
از این نوع تابلو برق در برق‌رسانی سیستم‌های صنعتی و ماشین‌آلات بزرگ استفاده می‌شود. - تابلو برق یک فاز
تابلو برق یک فاز به یک فاز برق (معمولاً A یا B یا C) پشتیبانی میکند.
ولتاژ بین یکی از فازها و نول (زمین) تولید می‌شود و معمولاً 220 ولت یا 230 ولت است.
از تابلو برق یک فاز به عنوان منبع تغذیه برای تجهیزات خانگی و کاربردهای تک‌فازی، مانند لوازم خانگی و دستگاه‌های کوچک، استفاده می‌شود.
بنابراین، تفاوت اصلی میان تابلو برق سه فاز و یک فاز در تعداد فازها و ولتاژ مورد استفاده است. تابلو برق سه فاز برای برق رسانی در محیط های صنعتی و کاربردهای بزرگ مناسب است، در حالی که تابلو برق یک فاز برای کاربردهای خانگی و دستگاه های کوچک مناسب تر است.
انواع تابلو برق سه فاز از جهت طراحی
تابلو برق سه فاز انواع مختلفی دارد و ساختار هر نوع متفاوتاست، اما همگی از یک قانون اساسی پیروی میکنند. انواع مختلف تابلو برق سه فاز شامل:
تابلو برق سه فاز ایستاده
تابلو برق سه فاز دیواری
تابلو برق سه فاز زمینی
تابلو برق سه فاز ایستاده قابل دسترس
تابلو برق سه فاز ایستاده
تابلوهای برق ایستاده با طرح های مختلفی در پروژه های مسکونی و تجاری و به ارتفاع حدود ۲ متر تولید می شوند. این نوع تابلوهای برق قابلیت جایگذاری جریان های برق تا ۵۰۰۰ آمپر را دارند و در انواع صنایع متنوع کاربرد دارند. تابلو های ایستاده قابلیت تنظیم تعداد سلول ها را دارند و به دلیل ساختار مقاوم و ایمن خود، در برابر شرایط مختلف محیطی و فشارهای مختلف مقاومت خوبی دارند.
تابلو برق سه فاز دیواری
تابلو های برق سه فاز دیواری بر روی دیوار نصب می شوند و به صورت توکار یا روکار قرار می گیرند. برای نصب این تابلوها، از پیچ و مهره استفاده می شود. در داخل این تابلوها، اغلب یک صفحه روکار وجود دارد که با استفاده از چهار پیچ و مهره به کف تابلو متصل می شود. تمام تجهیزات الکتریکی نیز بر روی این صفحه نصب می شوند. این تجهیزات الکتریکی شامل وایرینگ و مدارهای مختلف است. سپس صفحه روکار به داخل تابلو برق قرار داده می شود و با استفاده از پیچ و مهره، به ثابتی در مکان خود کمک می کند.
لازم به توجه است که پیچ هایی که مربوط به نصب صفحه روکار در مرحله فلزکاری تابلو برق به کف تابلو استات ولدینگ شده اند، بنابراین تنها نیاز به چهار عدد واشر و مهره برای اتمام فرآیند نصب و ثبت محلی صفحه کار داریم.
تابلو برق سه فاز زمینی
این نوع تابلوهای برق به نام تابلو برق ایستاده نیز شناخته می شوند که انواع مختلفی دارد که شامل:
- تابلو برق سه فازه بارانی
- تابلو برق سه فازه با طرح ریتال
- تابلو برق سه فازه با طرح سیواکن
- تابلو برق اسکلت جوشی
می شوند. تابلوهای برق زمینی یا ایستاده برای اتصال به مدارات بزرگ تر و سنگین تر یا دستگاه های عظیم تر استفاده می شود. اغلب تابلو های برق سه فاز، فاز اصلی ورودی برق را پشتیبانی می کنند.
تابلوهای برق سه فازه معمولاً دارای امکاناتی مانند: شینه های مسی، سکسیونر، بریکر، مقره سیم و … تجهیزات کنترلی مانند بی متال، کنترل فاز، ولت متر، آمپرمتر، چراغ سیگنال انواع شاسی ها از جمله شاسی استارت و استپ، انواع فیوزها و لدرها، انواع ترمینال ها، انواع کلیدهای مینیاتوری و … را درون یک باکس فلزی دارند.
تابلو برق سه فاز ایستاده قابل دسترس
تابلوهای برق این گونه ممکن است به یکی از دو روش زیر نصب شوند:
- نصب بر روی اتاقک کابل
برای نصب این نوع تابلوها بر روی اتاقک کابل، یک دهانه به شکل مستطیل با ابعاد کف تابلو در سقف اتاقک مورد نظر احداث می‌شود و تابلو بر روی آن نصب می‌شود. طول دهانه باید کمتر از عرض مجموعه باشد و برای تابلوهای قابل دسترسی از جلو و چند خانه 40 سانتی‌متر و برای تابلوهای قابل دسترسی از پشت 60 سانتی‌متر خواهد بود. لبه دهانه باید با آهن نبشی به ابعاد چهار سانتی‌متر در چهار سانتی‌متر مهار شود. - نصب تابلو برق بر روی کانال
طول کانال که تابلو روی آن نصب می شود، باید کمتر از عرض مجموعه تابلو برق باشد و برای تابلوهای قابل دسترسی از جلو و چند خانه 40 سانتی‌متر و برای تابلوهای قابل دسترسی از پشت 60 سانتی‌متر خواهد بود. عمق کانال نیز باید 80 سانتی‌متر باشد. این کانال باید به کانالی که کابل های ورودی و خروجی در آن ادامه می‌یابد مرتبط باشد و لبه کانال باید با آهن نبشی به ابعاد چهار سانتی متر در چهار سانتی متر مهار شود.
نکاتی در خصوص تابلو برق های ایستاده قابل دسترس
- برای جلوگیری از تجمع باران یا آب در داخل باکس تابلوبرق، کف جعبه برق را باید به صورت آبکش درست کنید و یا به یک سمت شیب داده شود تا ۀب در باکس جمع نشود.
- کمترین فاصله ممکن بین دیوار و تابلوبرق و یا حتی بین دو تابلو مجاور باید حداقل 70 سانتی متر باشد، و حداقل فضای باز در مقابل درب تابلو برق باید طوری طراحی شود که درب به راحتی تا زاویه 90 درجه باز شود.
- تهویه فضایی که تابلو نصب می شود باید بسیار خوب باشد تا از زنگ زدگی پیش نیایید و یاگرد و غبار بر روی تابلو برق ها اثری نگذارئ.
تابلو برق سه فاز سلولی
تابلو برق سلولی از ابعاد بزرگتر نسبت به دیگر انواع تابلو برق ها برخوردار است و به صورت ایستاده مورد استفاده قرار می گیرد. یکی از مزیت های اصلی تابلو برق سه فاز سلولی، قابلیت شمش کشی ذر داخل آن برای مدارهای با جریان بالا می باشد. همچنین، در داخل تابلو برق سلولی می توان از کلیدهای هوایی و کنتاکتورهای با ظرفیت جریان بالا استفاده کرد.
تابلو برق سلولی اغلب برای کارگاه ها و کارخانه های بزرگ مناسب است و به علت ویژگی های منحصر به فرد خود، قیمت بالاتری نسبت به دیگر تابلو برق ها دارد. اما در محیط های صنعتی و پروژه های بزرگ، انتخاب مناسبی است.
انواع تابلو برق از نظر سطح ولتاژ
تابلوهای برق به طور کلی بر اساس سطح ولتاژ به چند دسته تقسیم می شوند. در ادامه، انواع تابلو برق از نظر سطح ولتاژ را معرفی می کنیم:
تابلو برق فشار ضعیف (Low Voltage Switchgear)
- ولتاژ: تا ۱۰۰۰ ولت AC یا ۱۲۰۰ ولت DC.
- کاربرد: معمولاً در توزیع برق ساختمان ها و صنایع کوچک استفاده می شود.
- ویژگی ها: شامل کلیدهای اتوماتیک، فیوزها و دیگر تجهیزات حفاظتی برای مدیریت و توزیع برق در سطح پایین.
تابلو برق فشار متوسط (Medium Voltage Switchgear)
- ولتاژ: بین ۱۰۰۰ ولت و ۳۳ کیلوولت.
- کاربرد: استفاده در صنایع بزرگ، ایستگاه‌های برق و توزیع برق شهری.
ویژگی ها:شامل تجهیزات حفاظتی و کنترل برای محافظت از شبکه های توزیع و انتقال برق.
تابلو برق فشار بالا (High Voltage Switchgear)
- ولتاژ: بالاتر از ۳۳ کیلوولت.
- کاربرد: در ایستگاه‌های تبدیل، خطوط انتقال و برخی از صنایع خاص.
- ویژگی ها: این تابلوها معمولاً دارای تجهیزات پیچیده و ایمنی بالا هستند و برای کنترل و حفاظت از سیستم های برق رسانی با ولتاژ بالا طراحی شده اند.
تابلو برق خاص
- ولتاژ: بسته به نیاز خاص، ممکن است در سطوح مختلف ولتاژ طراحی شوند.
- کاربرد: تابلوهای مخصوص برای کاربردهای خاص مانند نیروگاه ها، پالایشگاه ها و مراکز داده.
- ویژگی ها: این تابلوها معمولاً به‌صورت سفارشی طراحی می‌شوند و می‌توانند شامل تجهیزات خاصی برای شرایط محیطی یا نیازهای عملیاتی خاص باشند.
این تقسیم بندی به شما کمک می کند تا با تابلوهای برق و کاربردهای آن ها در سطوح مختلف ولتاژ آشنا شوید.
موارد مصرف تابلو برق سه فاز
تابلو برق سه فاز نسبت به تابلو برق یک فاز کاربردهای گسترده تری دارد و به ویژه در صنعت استفاده می شود. این تابلوها می‌توانند تجهیزات موتوری قوی و مصرف بالا را که در صنایع مختلف مانند تولیدی ها و صنایع مواد غذایی استفاده می شوند، به خوبی تأمین کنند. علاوه بر صنعت، تابلو برق سه فاز در واحدهای مسکونی نیز کاربرد دارد.
تابلوهای برق سه فاز از چهار سیم استفاده می کنند، که یکی از آن ها خنثی و سه تای دیگر رسانا هستند. یکی از مزایای اصلی تابلو برق سه فاز این است که می توان آن را به گونه ای تنظیم کرد که کارایی یک سیستم تک فاز را داشته باشد. این ویژگی به کاربران این امکان را می دهد تا تجهیزات مختلف خود را با تابلو برق سه فاز بهینه کنند و از مزایای برق سه فاز بهره برند.
آموزش نصب تابلو برق سه فاز
همانطور که توضیح دادیم؛ زمانی که جریان برق کم تر از 7.5 کیلووات باشد، از تابلو برق تک فاز استفاده می کنند و بیشتر از آن، تابلو برق سه فاز. وقتی که جریان برق، بالای 7.5 کیلووات در ساعت است، ما نیاز به نصب تابلوهای سه فاز داریم. استفاده از این تابلو ها صرفا برای محیط های صنعتی نیست و می شود در ساختمان های مسکونی نیز از آن ها استفاده کنید. همچنین ساختمان هایی که دارای واحدهای زیادی هستند، از تابلو برق های سه فاز استفاده میکنند.
حال با این توضیحات می پردازیم به نحوه نصب تابلو برق سه فاز، برای نصب و راه اندازی این تابلو اول باید برق را متصل کنید و بعد قطع کننده را به سه فاز ورودی به شکل کلید اصلی وصل کنید. بعد از تمام شدن سیم کشی تابلو برق سه فاز مطمئن شوید که دستگاه به سیم ارت متصل است.
گفتن این مسئله ضروری است که اتصال داشتن سیم ارت در نصب هر نوع تابلو برقی بسیار اهمیت دارد. و هرگونه اشتباه و خطا در این موضوع منجر به خطر آفرینی های بعدی در این زمینه می شود. همچنین اگر به دنبال نصب با کیفیت و اصولی تابلو برق خود هستید تمام نکات را به دقت رعایت کنید تا موردی پیش نیاید. و حادثثه ای رخ ندهد.
در توضیحاتی که داده شد، ما فرض پروژه را بر این مسئله قرار دادیم که در این مرحله از نصب تابلو برق 3 فاز لا فقط یک بار تک فاز نقاط نوری، فن ها، تلوزیون، پریز های برقی، و… را به یکدیگر متصل خواهیم کرد. یا به زبان ساده تر باید بگوییم که موتورهای 3 فاز را اصلا روشن نمیکنیم؛ دلیل هم این است که در خانه های خود بار 3 فاز اصلا نداریم. اما اگر شما حتی یک بار 3 فاز را در خانه خود دارید، امکان انجام این مرحله وجود دارد.
نکته**: اگر بار برق شما از حد نصب سیم کشی های برق تک خانه شما بیشتر باشد، باید به دلیل قوانین توزیع برقی کشوری سیم کشی ساختمان را سه فاز کنید.
انواع تابلوهای برق
تابلوهای برق سه فاز می توانند به شکل ها و انواع مختلفی طراحی شوند تا به نیازهای خاص هر نوع صنعت یا برنامه مشخصی پاسخ دهند. این تابلوها معمولاً به توجه به نوع و مقدار بار برقی، سیستم های کنترل و اتوماسیون، موقعیت نصب، و نیازهای ایمنی و کارایی طراحی می شوند. برخی از انواع تابلوبرق سه فاز عبارتند از:
تابلوهای توزیع
این نوع تابلوها به توزیع برق سه فاز به مصارف مختلف در یک ساختمان یا صنعتی می پردازند. آن ها معمولاً شامل قاطع ها، مترها، سوئیچ ها و تجهیزات حفاظتی می شوند.
تابلوهای توزیع، اجزای مهمی در سیستم های برقی هستند که برای توزیع برق به مصارف مختلف مورد استفاده قرار می گیرند. این تابلوها عمدتاً به توزیع برق سه فاز به سایر تجهیزات و دستگاه ها در محیط های صنعتی، تجاری یا مسکونی می پردازند. وظیفه اصلی تابلوهای توزیع، کنترل و مدیریت جریان‌های برقی به نحوی ایمن و کارآمد است.
اجزاء تابلوهای توزیع
- قاطع ها
قاطع ها برای قطع و وصل جریان برق در مسیرهای توزیع به کار می روند. آن ها به تعطیل کردن دستگاه ها در صورت نیاز و ایجاد ایمنی در مواقع ضروری کمک می کنند. - سوئیچ ها
سوئیچ ها برای کنترل جریان برق و انتقال برق به مسیرهای مختلف استفاده می شوند. این تجهیزات به مدیریت جریان ها و کنترل توزیع برق کمک می کنند. - مترها
مترها جهت اندازه گیری مصرف برق و اطلاعات مالی مرتبط با مصرف برق استفاده می شوند. آن ها اطلاعات مهمی را برای مدیریت مصرف برق و بودجه بندی ارائه می دهند. - تجهیزات حفاظتی
این تجهیزات شامل رله ها و دستگاه های حفاظتی هستند که در مواقع خطر و از دست رفتن پارامترهای برقی به توزیع برق اعمال می شوند تا تجهیزات و افراد را از آسیب جلوگیری کنند.
تابلوهای توزیع برق در توزیع برق در سیستم های صنعتی، تجاری و مسکونی اهمیت بسیار دارند. طراحی مناسب و نصب صحیح این تابلوها به بهبود ایمنی و کارایی توزیع برق و مدیریت بهتر منابع برقی کمک می کند.
تابلوهای کنترل
این تابلوها برای کنترل و مانیتورینگ سیستم ها و تجهیزات مختلف در صنایع و کارخانه ها استفاده می شوند. آن ها معمولاً دارای تجهیزات کنترلی، PLC (کنترلر منطقی برنامه پذیر) و صفحه نمایش لمسی می باشند.
تابلو کنترل در تابلو برق سه فاز، یک بخش مهم از تابلوهای برق سه فاز است که برای کنترل و مانیتورینگ تجهیزات و فرآیندهای مختلف در یک سیستم برقی سه فاز مورد استفاده قرار می گیرد. این تابلوها به منظور کنترل موتورها، دستگاه ها، وظایف اتوماتیک و تعامل با تجهیزات مختلف در سیستم برقی طراحی و نصب می شوند.
اجزاء تابلو کنترل
- کنترلرها
این تجهیزات مسئول اجرای دستورات کنترلی بر اساس ورودی هایی که از سنسورها و تجهیزات مختلف دریافت می کنند هستند. این دستگاه ها می توانند از PLC گرفته تا کنترلرهای صنعتی باشند. - سنسورها
سنسورها برای اندازه گیری ورودی های مختلف مانند دما، فشار، رطوبت، ولتاژ و جریان به کار می روند. اطلاعاتی که از سنسورها به دست آمده، به کنترلرها منتقل می شود تا تصمیمات مناسب بر اساس شرایط کنونی اعمال شوند. - صفحه نمایش لمسی (HMI)
این نمایشگرها به کاربران این امکان را می دهند که وضعیت تجهیزات و فرآیندها را مشاهده کرده و دستورات کنترلی را از طریق تعامل با صفحه نمایش انجام دهند. - قاطع ها و رله ها
این تجهیزات برای قطع و وصل مدارها و تجهیزات در صورت نیاز به کار می روند.
تابلو کنترلر در تابلو برق 3 فاز معمولاً وظیفه اجرای کنترل دقیق تجهیزات و فرآیندها را داراست و از اهمیت بسیاری برخوردار است زیرا تأمین کنترل دقیق در سیستم برقی سه فاز به بهره‌وری و ایمنی کمک می کند.
تابلوهای اتوماسیون صنعتی
این نوع تابلوها برای اتوماسیون سیستم های صنعتی و فرآیندهای پیچیده استفاده می شوند. آن ها شامل تجهیزات متنوعی مانند سنسورها، مبدل ها، کنترلرهای صنعتی و رله های برنامه پذیر می شوند.
تابلوهای اتوماسیون صنعتی بخش مهمی از سیستم های کنترل و اتوماسیون در صنایع و فرآیندهای صنعتی را تشکیل می دهند. این تابلوها به منظور کنترل و مدیریت فرآیندها، دستگاه ها و تجهیزات مختلف در محیط های صنعتی و تجاری طراحی و نصب می شوند. وظیفه اصلی تابلوهای اتوماسیون صنعتی، ایجاد اتوماسیون در فرآیندها و تجهیزات می باشد تا به بهبود بهره وری، دقت، و کارایی در صنایع کمک کنند.
تابلوهای اتوماسیون صنعتی معمولاً شامل موارد زیر هستند:
- کنترلرها این تجهیزات مسئول اجرای دستورات کنترلی و اتوماسیونی بر اساس برنامه‌های مخصوص هستند. از PLC (کنترلر منطقی برنامه پذیر) تا کنترلرهای صنعتی پیشرفته، این دستگاه ها وظیفه ایجاد اتوماسیون در فرآیندها و تجهیزات را دارند.
- سنسورها برای اندازه گیری ورودی های مختلف مانند دما، فشار، رطوبت، ولتاژ و جریان به کار می روند. اطلاعاتی که از سنسورها جمع آوری می شود، به کنترلرها منتقل می شود تا فرآیندها و تجهیزات به صورت اتوماتیک کنترل شوند.
- اکتوئیتورها برای انجام دستورات کنترلی از جمله رله ها، والوها و موتورها به کار می روند. آن‌ها تحت کنترل کنترلرها قرار می گیرند و عملیات مطابق با برنامه های تعیین شده را اجرا می کنند.
تابلوهای اتوماسیون صنعتی از اهمیت بسیاری برخوردارند چرا که ایجاد اتوماسیون در فرآیندها و تجهیزات می تواند به کاهش خطاها، بهبود بهره وری و کاهش هزینه ها کمک کند. طراحی و نصب مناسب این تابلوها متناسب با نیازها و اهداف خاص هر فرآیند صنعتی بسیار مهم است.
تابلوهای ایمنی
این تابلوها برای تضمین ایمنی در محیط های خطرناک مانند کارخانه ها یا معادن طراحی می شوند. آن ها شامل تجهیزات حفاظتی نظیر قاطع های اضطراری، آلارم ها و دستگاه های ایمنی می باشند. تابلوهای ایمنی اجزای بسیار حیاتی در محیط های صنعتی و تجاری هستند که برای تضمین ایمنی کارکنان، تجهیزات، و محیط های کاری مورد استفاده قرار می گیرند. این تابلوها طراحی شده اند تا در مواقع اضطراری و شرایط خطرناک اقدامات ایمنی لازم انجام شود و برای جلوگیری از آسیب به انسان ها و تجهیزات مورد استفاده باشند. تابلوهای ایمنی ممکن است شامل موارد زیر باشند:
- آلارم ها
این تجهیزات برای اعلام وقوع شرایط خطرناک یا وقوع اضطراری ها به کار می روند. آلارم ها معمولاً دارای اسپیکرها و چراغ‌های آچاری هستند تا توجه کارکنان را به خود جلب کنند. - قاطع های اضطراری
این تجهیزات برای قطع سریع برق و تجهیزات در مواقع اضطراری به کار می روند. آن ها امکان قطع اتصال برق را برای جلوگیری از خطرهای الکتریکی فراهم می کنند. - دستگاه های ایمنی
این تجهیزات شامل ماسک ها، کاپوت ها، دستکش ها و تجهیزات حفاظتی مشابه هستند که کارکنان در مواجهه با خطرات جسمی یا شیمیایی محافظت می کنند. - دستگاه های اطفاء حریق
تابلوهای ایمنی معمولاً دارای آتش‌نشانی و تجهیزات اطفاء حریق می‌باشند تا در صورت وقوع حریق، اقدامات لازم برای اخماد آتش انجام شود.
تابلوهای ایمنی در محیط های صنعتی و تجاری به بهبود ایمنی کارکنان و جلوگیری از حوادث و آسیب به تجهیزات بسیار کمک می کنند. طراحی و نصب مناسب این تابلوها به توجه به نیازها و شرایط خاص هر محیط کاری بسیار مهم است.
هر یک از این انواع تابلو برق سه فاز برای مصارف و نیازهای خاص خود طراحی و ساخته می شوند تا به بهترین شکل با اجزای مختلف سیستم برق سه فاز هماهنگ شوند.
شیوه طراحی تابلو برق سه فاز
یک پروه زمانی به تابلو برق سه فاز نیاز پیدا می کند که سطح توان مورد نیاز برق بیشتر از 7.5 کیلو وات باشد، پایین تر از این عدد تابلو برق تکفاز مناسب تر است. مثلا شما اگر برای فقط واحد مسکونی خود یک تابلو برق بخواهید نصب کنید، اگر میزان توان برقی بیشتر از حد مجاز باشد از تابلو برق سه فاز استفاده می شود. نکاتی که در زمان طراحی تابلو برق سه فاز بهتراست که رعایت کنید و بدانید:
- در ابتدا بدانید در تمام مراحل ایمنی را به طور کامل رعایت نمایید.
- نقشه داخلی و رایزردیاگرام را ایتدا طراحی نمایید.
- برای نظم بهتر در زمان طراحی و پس از آن بهتر است ترتیب سیم های سه فاز را قرمز، زرد و مشکی در نظر بگیرید و سیم های نول را آبی.
- سیم ارت را نیز بهتر است سبز انتخاب کنید.
- کلید گردان برای خاموش و روشن شدن تابلو برق طراحی نمایید.
- حاستان باشد که شین ها را با رنگ های نسوز رنگ نمایید.
- در سیم کشی های داخلی تابلو برق سه فاز از سیم های مسی تک لا با عایق 1000 ولت به بالا استفاده نمایید.
- بهتر است که از کلید ورودی خودکا برای تابلوبرق سه فاز استفاده کنید، البته اگر کلید و فیوز جداگانه در نظر گرفتید به یاد داشته باشید که کلید را باید قبل از فیوز نصب کنید.
- بهتر است برای اینکار از کلید های گردان و فیوز های فشنگی استفاده شود.
به طور کلی برای طراحی تابلو برق های سه فاز اول باید همه قطعاتی که قرار است به کار بروند به طور دقیق محاسبه شوند. این قطعات طرفا برای هر پروژه ای یکسان نمی تواند باشد زیرا نوع دقیق قطعه و محلی که در آن جای گذاری می شود تفاوت می کند.
چه نوع تجهیزات حفاظتی در تابلو برق سه فاز استفاده می شود؟
در تابلو برق سه فاز، تجهیزات حفاظتی متعددی برای جلوگیری از خرابی و آسیب به سیستم و تجهیزات استفاده می شود. در ادامه، به برخی از این تجهیزات اشاره می کنیم:
- کلیدهای اتوماتیک (Circuit Breakers)
این کلیدها در صورت بروز اضافه بار یا اتصال کوتاه، به طور خودکار مدار را قطع میکنند تا از آسیب به تجهیزات جلوگیری شود. - فیوزها (Fuses)
فیوزها در برابر اضافه بار و اتصال کوتاه عمل می کنند و در صورت تحمل بیش از حد جریان، می سوزند و مدار را قطع می کنند. - رله‌های حفاظتی (Protective Relays)
این رله ها برای نظارت بر شرایط مختلف سیستم برق طراحی شده اند و در صورت بروز مشکل، سیگنالی به کلید اتوماتیک ارسال می کنند تا مدار را قطع کند. - رله های اضافه بار (Overload Relays)
این رله ها جریان را نظارت می کنند و در صورت افزایش بیش از حد جریان، مدار را قطع می کنند تا از آسیب به موتور و تجهیزات جلوگیری شود. - رله های تفاضلی (Differential Relays)
این رله ها برای تشخیص نشت جریان به زمین طراحی شده اند و در صورت بروز نشت، مدار را قطع می کنند. - سنسورهای دما (Temperature Sensors)
این سنسورها دما را در تابلو برق نظارت میکنند و در صورت افزایش دما به سطح خطرناک، هشدار می دهند یا مدار را قطع می کنند. - تجهیزات حفاظت از نشت زمین (Earth Leakage Circuit Breakers – ELCB)
این تجهیزات برای حفاظت در برابر نشت جریان به زمین طراحی شده اند و در صورت تشخیص نشت، مدار را قطع می کنند.
استفاده از این تجهیزات حفاظتی در تابلو برق سه فاز، اطمینان از ایمنی سیستم و جلوگیری از خسارت به تجهیزات و کاربران را فراهم می کند. این تجهیزات به طور کلی به بهبود عملکرد و کارایی سیستم های برق رسانی کمک می کنند.
سخن پایانی
گروه صنعتی تابلو برق با نزدیک به 20 سال سابقه در زمینه طراحی و ساخت تابلو برق سه فاز برای مجموعه های صنعتی مختلف و کارخانه ها و کارگاه ه آماده خدمت رسانی به شما هم وطنان عزیز در جهت ارائه این نوع خدمات می باشد. تابلو های برق سه فاز در محیط های صنعتی و کارگاهی که نیاز به استفاده از برق در حجم و جریان بالا نیاز دارند بسیار مورد استفاده قرار می گیرد. در این مقاله نیز هم درباره انواع تابلو برق سه فاز و نحوه کارکرد آن ها به خوبی توضیح دادیم.
سوالات متداول تابلو برق سه فاز
تابلو برق سه فاز به سه فاز برق (R، S، T) پشتیبانی می کند، در حالی که تابلو برق یک فاز فقط یک فاز (معمولاً A یا B یا C) را تأمین می کند.
تابلو برق سه فاز در صنایع مختلف، کارخانه ها، معادن، حمل و نقل عام، سیستم های تولید انرژی و بسیاری از کاربردهای صنعتی و تجاری دیگر استفاده می شود.
- عموماً تابلو برق سه فاز برای مصارف خانگی معمولی لازم نیست و تابلو برق یک فاز برای مصارف خانگی کافی است.
مزایا: توان بیشتر، انتقال برق به مسافت‌های بلندتر، امکان توزیع برق به تجهیزات موتوری و پمپ های قوی.
معایب: هزینه بالاتر در مقایسه با تابلو برق یک فاز، نیاز به تجهیزات خاص برای تولید برق سه فاز.
نصب و تعمیر تابلو برق سه فاز نیاز به تخصص و دانش فنی دارد و باید توسط تکنسین های ماهر انجام شود.