تابلو برق آسانسور و اجزای آن چیست؟

تابلوهای برق، در حوزه‌های صنعت و ساختمان، مجموعه های گوناگونی را به خود اختصاص داده‌اند. وظیفه اصلی این تابلوها، حفاظت از مدارها، کنترل و فرمان آن‌ها و مدیریت توزیع برق در ساختمان و تجهیزات برقی است. اجزای تشکیل‌دهنده این تابلوها شامل المان‌های حفاظتی و کنترلی همچون کلیدهای اتوماتیک، کلیدهای مغناطیسی، رله‌های کنترلی و نمایشگرها می‌باشند. این اجزا باعث محافظت از مدارهای برق در برابر اتصال کوتاه، اضافه بار، آتش‌سوزی و برق‌گرفتگی می‌شوند، همچنین کنترل و راه‌اندازی تجهیزات برقی را سهولت می‌ بخشند. در این مقاله، به بررسی سوال تابلو برق آسانسور و اجزای آن چیست؟ پرداخته ایم.

وظایف تابلو برق آسانسور

• دارای سه فیوز برای حفاظت مدارهای تک فاز و سه فاز در تابلو برق آسانسور.
• نصب لامپ‌های سیگنال و کلید گردان به منظور نمایش وضعیت و کنترل عملکرد مختلف آسانسور.
• تامین نیروی برق مورد نیاز برای روشنایی کابین و چاه آسانسور از دیگر وظایف مهم تابلو برق محسوب می‌شود.
• وظیفه اصلی تابلو برق سه فاز آسانسور، انتقال برق به موتور آسانسور و تأمین نیروی لازم برای حرکت صعود و نزول آسانسور است.
• جهت روشن کردن چاه و چاهک، همچنین کنترل روشنایی کلیه قسمت های آسانسور از کلید‌های مینیاتوری با ظرفیت‌ها و سیم های مناسب.

بررسی انواع تابلو برق آسانسور

در زمینه تابلوهای برق آسانسور، تنوع بسیاری وجود دارد که این انواع به تابلو فرمان بارانی و تابلو برق آسانسوری تقسیم می‌شوند. همچنین، تابلو برق آسانسور نیز به دو دسته دو سرعته و تابلو کنترل درایودار تقسیم‌بندی می‌شود. هر یک از این تابلوها دارای اجزا و کاربردهای مختلفی هستند. تابلو برق برای توزیع برق به صورت تک فاز یا سه فاز به برد آسانسور و دیگر تجهیزات آن به کار می‌رود.

خرید تابلو برق صنعتی

• تابلو کنترل دو سرعته
  تابلو برق دو سرعته دارای دو سطح سرعت متفاوت یا دو سیم پیچ مختلف می‌باشد. در این نوع تابلو برق، سرعت ابتدا بسیار زیاد است و سپس به مرور زمان کاهش می‌یابد تا به سطح سرعت مجاز و استاندارد برسد. این ویژگی باعث ورود شوک ناگهانی به کابین و مسافران درون آن می‌شود. از نظر فنی نیز، تابلو برق دو سرعته با مشکلات زیادی روبرو است، از جمله مشکلات در استارت خود.
• تابلو کنترل درایودار
  تابلو کنترل درایودار نسبت به نمونه دو سرعته، دارای مزایای فراوانی است و دارای کاربردهای گسترده‌تری می‌باشد. با توجه به وجود درایو در این نوع تابلو برق، امکان تنظیم سرعت و گشتاور وجود دارد. کنترل ولتاژ، فرکانس و تغییر سطح از میان وظایف اصلی درایو در این تابلو برق محسوب می‌شوند. این ویژگی‌ها باعث می‌شود تا سرعت حرکت آسانسور به صورت مداوم تغییر کند و کابین از حرکت و شوک ناگهانی جلوگیری کند.

مزایای بارز این نوع تابلو برق نسبت به تابلوبرق دو سرعته

• امکان تغییر گشتاور باعث حفاظت از موتور و افزایش عمر مفید آن می‌شود.
• به دلیل امکان کنترل دقیق و بهینه توان موتور، مصرف برق تا حد زیادی کاهش می‌یابد.
• قابلیت تنظیم دقیق سرعت حرکت آسانسور به منظور بهینه‌سازی عملکرد و افزایش راحتی مسافران.
• کنترل دقیق و مداوم بر سرعت و گشتاور موتور، به کاهش استهلاک و سایر خسارات زودرس موتور کمک می‌ کند.

تابلو برق سه فاز

نکته

توصیه می‌شود که به جای استفاده از تابلو برق دو سرعته، از تابلوهای کنترل درایودار استفاده نمایید. تابلوهای کنترل درایودار از نظر کارکرد بهینه‌تر و کاهش مشکلات فنی برخوردارند، به ویژه در استارت آسانسور. این انتخاب می‌تواند به بهبود کارایی و ایمنی عملکرد آسانسور شما کمک کند.

وظیفه هر یک از اجزا خارج از محفظه تابلو برق

• میکروکنترلر (Microcontroller)
  این قسمت از تابلو برق آسانسور مسئول کنترل کلیه عملیات است. میکروکنترلر به صورت هوشمندانه و با توجه به داده‌های دریافتی از سنسورها، تصمیم‌گیری‌های لازم را برای حرکت آسانسور انجام می‌دهد.
• سنسورها
  انواع مختلفی از سنسورها در تابلو برق آسانسور استفاده می‌شوند. سنسورهای ارتفاع، سنسورهای وزن، سنسورهای درب و سنسورهای ایمنی جزء مهم این اجزا هستند. این سنسورها به میکروکنترلر اطلاعات لازم را ارائه می‌دهند.
• مدارهای قدرت (Power Circuits)
  این بخش از تابلو برق برای تامین نیازهای برق آسانسور مسئول است. این مدارها برق مورد نیاز برای موتور آسانسور و دیگر اجزا را ارائه می‌دهند.
• پنل نمایش (Display Panel)
  این بخش شامل نمایشگرها و دکمه‌های کنترل است که به ساکنان اجازه کنترل و انتخاب مسیر مورد نظر را می‌دهد. پنل نمایش می‌تواند شامل نمایشگر LCD یا LED و دکمه‌های تاچ یا فشاری باشد.
• واحد ارتباطی (Communication Unit)
  این واحد به ارتباط با سیستم‌های مرکزی یا اتصال به سایر تجهیزات نظارتی مانند دوربین‌ها، سیستم‌های اعلام و اطفاء حریق و … می‌پردازد.

کاربردهای تابلو بانک خازنی

• کلیدها و سوئیچ‌ ها
  کلیدها و سوئیچ‌های مختلف بر روی تابلو برق قرار می‌گیرند تا امکان کنترل دستی و اعمال تغییرات توسط تعمیرکاران را فراهم کنند.
• محافظت‌ها و قطعات ایمنی
  قطعات حفاظتی مانند فيوزها و رله‌ های حفاظتی که در صورت وقوع خطا یا مشکل در سیستم، آسانسور را از حرکت توقف می دهند، به ایمنی عملکرد آسانسور کمک می‌ کنند.

  

اجزای تشکیل‌ دهنده تابلو برق

• حفاظت از مدارهای تک فاز با استفاده از فیوزهای مربوط به این بخش تابلو.
• استفاده از کانال‌ها و سیم‌ها به منظور اتصال و گذر سیم‌ها در داخل تابلو برق.
• اتصال پریزهای تک فاز به تابلو برق برای اتصال تجهیزات و دستگاه‌های مختلف.
• نصب لامپ‌های سیگنال جهت نمایش وضعیت و اعلان‌های مختلف در تابلو برق.
• استفاده از پایه‌های ارت به منظور اتصال به زمین و ایجاد اتصال مطمئن در تابلو برق.
• استفاده از فیوزهای سه فاز جهت حفاظت از مدارها و جلوگیری از خطرات برق‌ گرفتگی در تابلو برق.

نکته
در تدوین تابلو برق آسانسور، استفاده از یک کابل سه فاز و یک مینیاتوری مناسب بر اساس نیاز و مصرف تابلو مدنظر قرار می‌ گیرد.

ساختار و اتصالات تابلو برق آسانسور

برای تغذیه تابلو برق آسانسور از یک کابل پنج رشته‌ای با سطح مقطع شش میلیمتر مربع استفاده می‌شود، که از سمت تابلو به مشعات GDB وصل می‌گردد. برای این منظور، سه رشته سیم فاز وارد کلید مینیاتوری می‌شوند. همچنین، رشته نول به شینه نول و هادی حفاظتی به شینه زمین تابلو برق متصل می‌گردد. انتخاب کابل سه فاز ورودی و نوع کلید مینیاتوری در تابلو برق به میزان مصرف تابلو تأثیر می‌گذارد.
در صورتی که نیاز به جلوگیری از سرعت عمل کمتر از فیوز در مواجهه با اتصال کوتاه وجود داشته باشد، از یک کلید مینیاتوری سکسیونری به جای کلید مینیاتوری سه فاز در تابلو برق استفاده می‌شود.

نکات مهم در خصوص تابلو برق آسانسور

برای راه‌اندازی مدار روشنایی چاه آسانسور، باید دو چراغ در فاصله ۰.۵ متر از بالاترین و پایین‌ترین نقطه چاه نصب گردد. همچنین سایر چراغ‌ها باید با فواصل حداکثر ۷ متر از یکدیگر نصب شوند. ضمناً حتماً باید اطمینان حاصل شود که تمامی چراغ‌ها مجهز به حفاظ چراغ تونلی هستند و دارای قابلیت روشن و خاموش شدن از موتورخانه و چاهک با مدار تبدیل می‌باشند. اهمیت ویژه‌ای دارد که سطح مقطع سیم و کابل با تجهیزات حفاظتی هماهنگی داشته باشد. بنابراین، در سیم‌کشی داخل تابلو برق آسانسور که سطح مقطع آن ۶ میلیمتر مربع است، حتماً از سیم‌های با سایز ۶ میلیمتر مربع استفاده شود.

سخن آخر

تابلو برق آسانسور یکی از اجزای حیاتی در سیستم عملکردی آسانسور است که وظیفه کنترل و مدیریت حرکت دستگاه را بر عهده دارد. این تابلوها از تجهیزات پیچیده‌ای تشکیل شده‌اند که به‌طور دقیق و هماهنگ با سایر اجزا عمل می‌کنند.

سوالات متداول تابلو برق آسانسور و اجزای آن چیست؟

1. اجزای اصلی تابلو برق آسانسور چه چیزهایی هستند؟
   اجزای اصلی تابلو برق آسانسور عبارتند از سیم، فیوز‌های سه فاز، پریز تک فاز، لامپ سیگنال، پایه ارت و کانال‌ها. این اجزا با همکاری هم، وظیفه حفاظت و کنترل اجزای برقی آسانسور را برعهده دارند.
2. چرا نیاز به تابلو برق آسانسور وجود دارد؟
   تابلو برق آسانسور به دلیل ایمنی و کارایی بالا، حفاظت از مدارها در برابر اتصال کوتاه، افزایش طول عمر مفید موتور، کاهش مصرف برق و کنترل صحیح تجهیزات برقی آسانسور ضروری است.
3. چگونه کابل کشی برق آسانسور انجام شود؟
   کابل برق آسانسور از تابلو مشاعات تا تابلو برق با حداقل سطح مقطع ۶x۵ برای تغذیه آسانسور کشیده می‌شود. نصب کابل‌ها باید با دقت و ایمنی کامل انجام شود و در سیم‌کشی داخل تابلو برق سطح مقطع سیم‌ها باید با تجهیزات حفاظتی متناسب باشد.